Yapay zeka teknolojisi uygulamaları günlük hayatımızdaki etkisini günden güne hissettirmeye devam ediyor. Eğitim alanında her ne kadar geleneksel tutum sergileme konusunda ısrarcı olsak da dünyadaki gelişmeler yapay zekanın eğitim alanında etkin bir şekilde rol üstlenebildiği gerçeğini ortaya koyuyor. Nitekim bu yazıda yapay zeka ile bir ders tasarımının nasıl kurgulanabileceği üzerinde duracağım. Ayrıca eğitimcilerin hedeflediği kazanımların yapay zeka tarafından nasıl gerçekleştirildiğini de somutlaştırmaya çalışacağım.

Başlayalım o halde…

21. yüzyılın en temel becerileri arasında eleştirel düşünme, takım çalışması ve iş birliği yer alır. Bu becerilerle donatılmış bireyler çağı yakalamış ve dünyadaki tüm bireylerle rekabet edebilecek yetkinlikte olacaktır.  Bu nedenle okullarda bu becerileri ortaya çıkaracak uygulamalar eğitimciler için öncelikli olmalıdır. Eğitimciler bu becerileri ortaya çıkarmak ve geliştirmek için yapay zekayı kullanabilir.  Münazarayı hepimiz biliriz. Birçoğumuzun eğitim hayatında mutlaka karşısına çıkmıştır. Bir fikir ortaya atılır ve farklı düşüncelerde olan iki grup kendi düşüncesini savunarak diğer tezi çürütmeye çalışır.  Bu uygulamanın kazanımlarını sıralamayacağım farklı bir parantez açarak yapay zeka ile münazara diyeceğim.

Bir yapay zeka uygulaması olan ChatGPT üzerinden çalışmak istediğiniz kademenin seviyesine uygun bir soru belirleyiniz (Bu noktada kararsız kaldıysanız ChatGPT seviyeye uygun soru örnekleri sıralayacaktır). Belirlediğiniz soruyu ChatGPT’ye sorduğunuzda bir cevap alacaksınız.

Örneğin ben bir ilkokul öğretmeni olarak ChatGPT’ye bisiklet mi yoksa paten mi daha hızlıdır sorusunu sorduğumda uygulamadan bir yanıt aldım. Siz bu soruyu öncelikle öğrencilerinize soracaksınız ve gruplardan farklı düşünceleri dinlediğinizde yapay zekanın cevabını da gruplara okuyacaksınız. Bu cevap gruplara farklı bakış açıları sunacak, düşüncelerini tekrar gözden geçirme imkanı sağlayacak ve kapsamlı olarak tekrar düşünecekler. Böylece yıllardır aynı yöntemle süregelen münazara farklı bir boyut kazanarak daha etkin bir şekilde sürdürülecek. Gruplar kendi fikirlerini savunurken yaşantılarına paralel olarak sadece zihinlerinde yer alanları değil yapay zekanın da üzerinde durduğu argümanları zihin süzgecinden geçirerek daha güçlü beceriler geliştirecek.

Aşağıda ilkokul düzeyinde (yapay zeka tarafından önerilen) derslerde kullanılabilecek bazı soru örnekleri yer almaktadır:

Meyve mi, sebze mi daha sağlıklıdır?

Köpek mi, kedi mi evcil hayvan olarak daha iyi bir seçimdir?

Yaz mevsimi mi, kış mevsimi mi daha güzeldir?

İlkokul, ortaokul veya lise düzeyinde bu soruları arttırmak isterseniz yapay zeka size destek olacaktır. Böylelikle öğrencilerin eleştirel düşünme, ikna kabiliyeti ve araştırma yeteneği daha güçlü bir şekilde gelişecektir.